ब्रेकिंग : पाक-अफगाणसीमेजवळील (Durand Line) संघर्षात पाकिस्तानी सैनिकांची मोठ्या संख्येने आत्मसमर्पण !

पाकिस्तान-अफगाणिस्तान सीमेवरील (Durand Line) डुरंड लाईनच्या खोत, पाक्तिका आणि इतर वादग्रस्त भागांमध्ये सुरू असलेल्या सशस्त्र संघर्षांमध्ये अफगाण सैन्यांसमोर अनेक पाकिस्तानी सैनिकांनी आत्मसमर्पण केले असल्याची ताजी माहिती समोर आली आहे. अफगाण सैन्यांनी विविध भागांमध्ये पाकिस्तानी ठिकाणांवर हल्ले सुरू ठेवले असून, परिस्थिती तणावपूर्ण आहे. या घटनांमध्ये दहा तासांपासून अधिक काळ संघर्ष सुरु असून, आत्मसमर्पण केलेल्या पाकिस्तानी सैनिकांची संख्या वाढली असल्याचे अफगाण सैन्य अधिकाऱ्यांनी सांगितले आहे. अफगाण सैन्याच्या या यशामुळे सीमावर्ती भागातील तणाव अधिक वाढला आहे आणि दोन्ही बाजूने सुरक्षा वाढवण्यात आली आहे. अफगाण सुरक्षा दलांनी पाकिस्तानच्या विविध सैनिकी ठिकाणांवर लक्ष घालून हल्ले चालू ठेवले आहेत आणि सीमेला पार करुन येणाऱ्या हल्ल्यांवर कडक प्रतिसाद दिला आहे. या संघर्षामुळे पाक-अफगाण सीमावर्ती भागातील जनजीवन प्रभावित झाले असून, स्थानिक लोकांसाठी संकट वाढले आहे. या घटनेनंतर क्षेत्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय स्तरावर ताण वाढण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे आणि शांतीसाठी त्वरित चर्चेची गरज असल्याचे तज्ज्ञ सांगत आहेत. सीमा भागातील स्थिरतेसाठी दोन्ही देशांनी संयम बाळगला पाहिजे अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.

Durand Line – पाकिस्तान-अफगाणिस्तान युद्धाचा इतिहास आणि सध्याची परिस्थिती

पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तान यातील तणाव आणि सैन्य संघर्षाचा इतिहास अनेक दशकांचा आहे. विशेषतः, 1979 मध्ये सुरू झालेला सोव्हिएत-अफगाण युद्ध हा या भागातील लामबंदीचा महत्त्वाचा टप्पा होता. त्या युद्धात सोव्हिएत संघ आणि अफगाण सरकार यांच्या विरोधात अफगाण मोजाहिदीन लढले आणि त्यांना पाकिस्तान, अमेरिका आणि इतर अनेक देशांनी पाठिंबा दिला. हा संघर्ष 1989 पर्यंत चालला ज्यामुळे या भागात दीर्घकाळ युद्धस्थिती निर्माण झाली.

अलीकडील काळात, विशेषतः 2025 मध्ये, पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानच्या सीमारेषेवर (Durand Line ) जोरदार संघर्ष सुरु झाला आहे. अक्टूबर 2025 मध्ये दोन्ही देशांच्या सैन्यदलांनी परस्पर हवाई आणि भूमी हल्ले केले. पाकिस्तानने अफगाणिस्तानातील काही ठिकाणांना हवाई हल्ले करून तालिबानच्या काही नेत्यांवर प्रभाव टाकल्याचा दावा केला. त्यानंतर अफगाणिस्तानकडून प्रत्युत्तर म्हणून सीमा भागात जोरदार हल्ले करण्यात आले. या संघर्षात दोन्ही बाजूंनी अनेक जवान ठार झाले असून, अफगाण तालिबानने 58 पाकिस्तानी सैनिक मारल्याचा दावा केला तर पाकिस्तानने आपले 23 सैनिक मृत्युमुखी पडल्याची माहिती दिली आहे.

या संघर्षामुळे क्षेत्रीय स्थैर्य धोक्यात येण्याची भीती निर्माण झाली असून, दोन्ही देशांतील तणाव वाढले आहेत. शांततेसाठी कतर आणि सौदी अरेबिया यांसारख्या देशांनी संयम आणि संवादाचे आवाहन केले आहे. पाकिस्तानचे आंतरराष्ट्रीय सुरक्षा करार आणि अफगाणस्तानमधील तालिबान सत्ता, तसेच भारत आणि चीन यांचे भागीदारी व धोरणे या संघर्षावर प्रभाव टाकत आहेत.

सध्या सीमा भागात दोन्ही देशांच्या सैन्य दलांमध्ये अनिश्चित आणि तणावपूर्ण परिस्थिती कायम असून, कोणत्याही व्यापक युद्धाचा धोका प्रशासन आणि जागतिक समुदाय लक्षात घेत आहे.

Durand Line आणि संघर्ष

डुरंड लाईन (Durand Line ) हा भारताच्या ब्रिटिश वसाहती काळात 1893 मध्ये तयार करण्यात आलेला आंतरराष्ट्रीय सीमारेषा आहे, जो आजच्या पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तान यांच्यातील सुमारे 2,600 किलोमीटर लांब प्रदेश वेगळा करतो. हि रेषा ब्रिटिश भारताचे सरकारी अधिकारी सर हेनरी मॉर्टिमर डुरंड आणि अफगाणिस्तानचे अमीर अब्दुल रहमान खान यांच्या सहमतीने निश्‍चित करण्यात आली होती, ज्याद्वारे दोन्ही बाजूंना त्यांच्या प्रभावाखालील प्रदेशांची सीमा निश्चित करण्याचा हेतू होता. तथापि, अफगाणिस्तान या सीमारेषेला कधीच मान्यता देत नाही, कारण त्यांचा तर्क आहे की हा करार जबरदस्तीने झाला आणि त्याची वैधता संपुष्टात आली आहे. या सीमावर राहणाऱ्या पश्तून जमाती आता पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये विभागल्या गेल्या आहेत, ज्यामुळे गुंतागुंतीची व भांडण आणि तणावाची परिस्थिती निर्माण झाली आहे.

Durand Line वर पाकिस्तान-अफगाणिस्तान सीमारेषेवर युद्धसदृश परिस्थिती

२०२५ मध्ये या (Durand Line) डुरंड लाईनवरील पाकिस्तान-अफगाणिस्तान सीमारेषेवर युद्धसदृश परिस्थिती निर्माण झाली आहे. अफगाण सैन्य आणि तालिबानी गटांनी पाकिस्तानी सीमावर्ती भागांवर वेगवेगळ्या ठिकाणी हल्ले केले आहेत, तर पाकिस्तान यांनी प्रत्युत्तर दिले आहे. या संघर्षात दोन्ही देशांच्या सैनिकांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर हानी झाली असून काही वेळा सैनिक आत्मसपन देखील करीत असल्याचे समजते. सीमा भागातील खोत, पाक्तिका आणि इतर वादग्रस्त प्रदेश हे या संघर्षाचे मुख्य केंद्र आहेत. या युद्धसदृश परिस्थितीमुळे स्थानिक लोकांचे जीवन प्रभावित झाले असून क्षेत्रीय स्थैर्यावर गंभीर परिणाम झाला आहे. आंतरराष्ट्रीय समुदायाने तणाव कमी करण्यासाठी आणि शांतता प्रस्थापित करण्यासाठी दोन्ही देशांना संवाद साधण्याचे आवाहन केले आहे.

संबंधित बातमीचा इंटरनेट वरील व्हिडीओ पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.

आमचे अन्य ब्लॉगपोस्ट :

डॉ. एस. जयशंकर यांची (Afganistan ) अफगाणिस्तानच्या परराष्ट्रमंत्र्यांशी दिल्लीत भेट; भारताने काबुलमधील तांत्रिक मिशन दूतावासामध्ये रूपांतरित करण्याची घोषणा.