Territorial Army भारतीय प्रादेशिक सेनेंत २०२५ साठी भव्य भरती मेळावा जाहीर करण्यात आला आहे ज्यात एकूण १४२६ जागांसाठी अर्ज मागवण्यात आले आहेत. या भरतीत सोल्जर (जनरल ड्युटी), सोल्जर (लिपिक), सोल्जर (शेफ कम्युनिटी), सोल्जर (शेफ स्पेशल), सोल्जर (मेस कुक), सोल्जर (ER), सोल्जर (स्टुअर्ड), तसेच विविध आर्टिजन पदांसाठी जागा आहेत. या भरतीसाठी शैक्षणिक पात्रता वेगवेगळी असून, जनरल ड्युटी सोल्जर पदासाठी १०वी उत्तीर्ण आणि किमान ४५% गुण आवश्यक आहेत, तर लिपिक पदासाठी १२वी उत्तीर्ण आणि किमान ६०% गुण पाहिजेत. इतर पदांसाठी ८वी किंवा १०वी उत्तीर्ण असल्यास अर्ज करु शकतात. उमेदवारांची वयमर्यादा १८ ते ४२ वर्षे असून, १५ नोव्हेंबर २०२५ रोजी वयाची अट लागू होईल. या भरतीच्या नोंदणीसाठी कोणतीही फी नाही. अर्ज ऑनलाईन तसेच भरती मेळाव्यांमधून करता येतील.
Territorial Army भरती मेळावे
Territorial Army भरती मेळावे १६, १७, १८ आणि १९ नोव्हेंबर २०२५ रोजी विविध ठिकाणी होणार आहेत. महाराष्ट्रात कोल्हापूर, नाशिक, सांगली, सातारा, सिंधुदुर्ग, सोलापूर, ठाणे, वर्धा, वाशिम, बीड, भंडारा, लातूर, नागपूर, नांदेड, बुलढाणा, धुळे, अहिल्यानगर, अकोला, अमरावती, छत्रपती संभाजी नगर, गडचिरोली, जालना, रत्नागिरी, धाराशिव, पालघर, नंदुरबार, जळगाव, चंद्रपूर, गोंदिया, हिंगोली, यवतमाळ, मुंबई शहर आणि मुंबई उपनगर येथे हा भरती मेळावा आयोजित केला जाईल. तसेच तेलंगणातील सिकंदराबादमधील थापर स्टेडियमवरही हा मेळावा होईल.
तारीख ठिकाण सहभागी जिल्हे:
मेळावा ठिकाण:
- शिवाजी स्टेडियम, शिवाजी विद्यापीठ, कोल्हापूर (महाराष्ट्र).
- राष्ट्रीय मिलिटरी स्कूल स्टेडियम, बेळगावी (कर्नाटक)
- शिवसेनाप्रमुख बाळासाहेब ठाकरे क्रीडा संकुल मैदान, नाशिक (महाराष्ट्र).
- 16 नोव्हेंबर 2025 :कोल्हापूर, सांगली, सातारा, सिंधुदुर्ग
- 17 नोव्हेंबर 2025: सोलापूर, ठाणे, वर्धा, वाशिम, बीड, भंडारा, लातूर, नागपूर, नांदेड, बुलढाणा & धुळे
- 18 नोव्हेंबर 2025: अहिल्यानगर, अकोला, अमरावती, छ. संभाजी नगर, गडचिरोली, जालना, रत्नागिरी, धाराशिव, पालघर, नंदुरबार & जळगाव
- 19 नोव्हेंबर 2025: चंद्रपूर, गोंदिया, हिंगोली, यवतमाळ, मुंबई शहर, मुंबई उपनगर, नाशिक, परभणी, पुणे & रायगड
- 18 नोव्हेंबर 2025: थापर स्टेडियम, AOC सेंटर, सिकंदराबाद (तेलंगणा). सोलापूर, ठाणे, वर्धा, वाशिम, बीड, भंडारा, लातूर, नागपूर, नांदेड बुलढाणा, धुळे, अहमदनगर, अकोला, अमरावती, छ संभाजी नगर, गडचिरोली, जालना, कोल्हापूर, धाराशिव, पालघर, रत्नागिरी, सांगली, नंदुरबार & जळगाव
- 19 नोव्हेंबर 2025: चंद्रपूर, गोंदिया, हिंगोली, यवतमाळ, मुंबई शहर, मुंबई उपनगर, नाशिक, परभणी, सातारा, सिंधुदुर्ग, पुणे & रायगड
Territorial Army भरतीच्या महत्त्वाच्या तारखा:
- Online अर्ज करण्याची शेवटची तारीख: १९ नोव्हेंबर २०२५
- भरती मेळाव्याचा कालावधी: १६, १७, १८ आणि १९ नोव्हेंबर २०२५
Territorial Army भरतीसाठी शैक्षणिक पात्रता:
Territorial Army मध्ये विविध पदांसाठी वेगवेगळी शैक्षणिक पात्रता निश्चित करण्यात आलेली आहे.
- सोल्जर (जनरल ड्युटी) : या पदासाठी उमेदवाराने इयत्ता 10 वी (मॅट्रिक) परीक्षा किमान 45% एकूण गुणांसह आणि प्रत्येक विषयात 33% गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. जर उमेदवाराने अशा शिक्षण मंडळातून शिक्षण घेतले असेल ज्यामध्ये ग्रेडिंग सिस्टीम आहे, तर प्रत्येक विषयात किमान ‘D’ ग्रेड (33% ते 40%) आणि एकूण गुणांमध्ये ‘C2’ ग्रेड किंवा 45% समतुल्य गुण असणे अपेक्षित आहे.
- सोल्जर क्लर्क : पदासाठी उमेदवाराने कोणत्याही शाखेत (कला, वाणिज्य, विज्ञान) 10+2 / इंटरमिजिएट परीक्षा किमान 60% एकूण गुणांसह आणि प्रत्येक विषयात किमान 50% गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. तसेच इयत्ता 12 वी मध्ये इंग्रजी आणि गणित/अकाऊंट्स/बुक कीपिंग या विषयांमध्ये किमान 50% गुण मिळवणे बंधनकारक आहे.
- सोल्जर ट्रेड्समन (हाऊस कीपर आणि मेस कीपर वगळता सर्व व्यापार) : या श्रेणीसाठी उमेदवाराने इयत्ता 10 वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. एकूण टक्केवारीसाठी कोणतीही अट नाही, परंतु प्रत्येक विषयात किमान 33% गुण असणे आवश्यक आहे.
- तर सोल्जर ट्रेड्समन (हाऊस कीपर आणि मेस कीपर): या पदांसाठी उमेदवाराने इयत्ता 8 वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. या गटासाठी देखील एकूण गुणांबाबत कोणतीही अट नाही, परंतु प्रत्येक विषयात किमान 33% गुण मिळवणे आवश्यक आहे.
या पात्रता अटी पूर्ण करणारे उमेदवारच टेरिटोरियल आर्मीच्या भरती प्रक्रियेसाठी पात्र ठरतात.
Territorial Army भरतीसाठी इतर पात्रता निकष:
Territorial Army मध्ये भरतीसाठी केवळ शैक्षणिक अर्हता पुरेशी नसून इतर काही महत्त्वाच्या पात्रता अटी देखील लागू आहेत.
निवास अट: उमेदवार हा ज्या युनिटसाठी अर्ज करीत आहे त्या युनिटच्या निर्धारित भरती क्षेत्राचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे. केवळ त्या भरती झोनमधील रहिवासी उमेदवारांना संबंधित युनिटमध्ये पात्रता मिळते.
शासकीय कर्मचारी: जर उमेदवार केंद्रीय किंवा राज्य सरकारमध्ये अथवा सार्वजनिक उपक्रमांमध्ये कार्यरत असेल, तर त्याला आपल्या नियोक्त्याची पूर्वपरवानगी घेणे आवश्यक आहे. तसेच त्यांच्या विभागाकडून हे प्रमाणपत्र सादर करावे लागते की आवश्यकतेनुसार त्यांची सेवा टेरिटोरियल आर्मीला उपलब्ध करून दिली जाईल.
अपात्रता: उमेदवार संरक्षण दल, राखीव दल (Reserve Force), केंद्रीय सशस्त्र पोलिस दल (CAPF) किंवा राज्य पोलिस दल यांपैकी कोणत्याही दलाचा सदस्य नसावा.
राखीव जबाबदारी (Reserve Liability): उमेदवारावर कोणतीही राखीव सेवा जबाबदारी नसावी.
सेवेतील बडतर्फी: उमेदवाराला पूर्वी टेरिटोरियल आर्मी किंवा इतर कोणत्याही दलातून सेवेवरून बडतर्फ करण्यात आलेले नसावे.
वैवाहिक स्थिती: उमेदवाराचा एकाहून अधिक जिवंत जोडीदार नसावा.
गुन्हेगारी रेकॉर्ड: उमेदवार कोणत्याही गुन्ह्यात दोषी ठरलेला नसावा किंवा न्यायालयाने शिक्षा सुनावलेली नसावी.
वरील सर्व अटींचे पालन करणारे उमेदवारच (Territorial Army ) टेरिटोरियल आर्मीच्या भरती प्रक्रियेसाठी पात्र ठरतात आणि त्यांच्या सेवेत अनुशासन व प्रामाणिकतेला सर्वोच्च महत्त्व दिले जाते.
Territorial Army भरतीसाठी शारीरिक मापदंड:
Territorial Army मध्ये निवड होण्यासाठी उमेदवारांनी निश्चित शारीरिक मानके पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
उंची: उमेदवाराची किमान उंची 160 सेंमी असावी. मात्र, पूर्व हिमालयीन प्रदेशातील उमेदवार, तसेच भारतीय निवासी गोरखा, गढवाली आणि लडाखी उमेदवारांसाठी किमान उंचीची अट 157 सेंमी इतकी शिथिल ठेवण्यात आलेली आहे.
छाती: उमेदवाराची छाती किमान 82 सेंमी (फुगवल्यावर) आणि 77 सेंमी (न फुगवता) असावी.
वजन: उमेदवाराचे वजन हे उंची व वयानुसार प्रमाणबद्ध असावे आणि ते आर्मी मेडिकल मानकांनुसार तपासले जाईल.
शारीरिक मापदंडांमध्ये सवलत:
खालील उमेदवारांना शारीरिक मापदंडांमध्ये सवलत लागू आहे —सेवेत असलेले सैनिक, माजी सैनिक, युद्धात वीरगती प्राप्त जवानांच्या विधवा किंवा माजी सैनिकांच्या विधवा यांचे पुत्र, तसेच अनाथ झालेल्या युद्धविधवेचा दत्तक पुत्र किंवा जावई (जर तिला स्वतःचा पुत्र नसल्यास) —
- उंचीमध्ये 2 सेंमी सवलत,
- वजनात 2 किलोग्रॅम सवलत,
- छातीत 1 सेंमी सवलत दिली जाईल.
तसेच, क्रीडा क्षेत्रात उत्कृष्ट कामगिरी करणाऱ्या उमेदवारांना — म्हणजेच आंतरराष्ट्रीय, राष्ट्रीय किंवा राज्यस्तरीय स्पर्धांमध्ये सहभाग असलेल्या खेळाडूंना पुढील प्रमाणे सवलत मिळेल:
- उंचीमध्ये 3 सेंमी,
- वजनात 3 किलोग्रॅम,
- छातीत 3 सेंमी सवलत.
या सर्व सवलती आणि मापदंड भारतीय सैन्याच्या वैद्यकीय निकषांनुसार तपासले जातात, आणि त्यानुसारच उमेदवारांची अंतिम पात्रता निश्चित केली जाते.
Territorial Army भरतीसाठी शारीरिक तंदुरुस्ती चाचणी (Physical Fitness Test):
Territorial Army भरती प्रक्रियेत उमेदवाराच्या शारीरिक क्षमतेचे मूल्यमापन करण्यासाठी एकूण 100 गुणांची शारीरिक तंदुरुस्ती चाचणी घेतली जाते. या चाचणीत मुख्यतः १ माईल धाव (1 Mile Run), पुल-अप्स (Pull-Ups), बॅलन्स (Balance) आणि ९ फूट खड्डा पार करणे (9 Feet Ditch) अशा टप्प्यांचा समावेश असतो.
१ माईल धाव: १८ ते ३० वर्षे वयोगटासाठी:
- ५ मिनिटे ३० सेकंदांपर्यंत धाव पूर्ण केल्यास – ६० गुण
- ५ मिनिटे ३१ सेकंद ते ५ मिनिटे ४५ सेकंद – ४० गुण
- ५ मिनिटे ४५ सेकंदांपेक्षा जास्त वेळ घेतल्यास – अयोग्य (Fail)
१ माईल धाव: ३१ ते ४२ वर्षे वयोगटासाठी:
- ६ मिनिटे १५ सेकंदांपर्यंत – ६० गुण
- ६ मिनिटे १६ सेकंद ते ६ मिनिटे ३० सेकंद – ४० गुण
- ६ मिनिटे ३० सेकंदांपेक्षा जास्त वेळ घेतल्यास – अयोग्य (Fail)
पुल-अप्स (Pull-Ups): १८ ते ३० वर्षे वयोगटासाठी:
- १० किंवा अधिक पुल-अप्स – ४० गुण
- ९ पुल-अप्स – ३३ गुण
- ८ पुल-अप्स – २७ गुण
- ७ पुल-अप्स – २१ गुण
- ६ पुल-अप्स – १६ गुण
- ५ किंवा त्यापेक्षा कमी – अयोग्य (Fail)
पुल-अप्स (Pull-Ups): ३१ ते ४२ वर्षे वयोगटासाठी:
- ९ किंवा अधिक पुल-अप्स – ४० गुण
- ८ पुल-अप्स – ३३ गुण
- ७ पुल-अप्स – २७ गुण
- ६ पुल-अप्स – २१ गुण
- ५ पुल-अप्स – १६ गुण
- ४ किंवा त्यापेक्षा कमी – अयोग्य (Fail)
बॅलन्स आणि ९ फूट खड्डा (9 Feet Ditch):
ही दोन्ही चाचण्या केवळ पात्रता चाचण्या (Qualifying Tests) आहेत — म्हणजे या टप्प्यांमध्ये गुण दिले जात नाहीत, परंतु उमेदवाराने त्या यशस्वीपणे पूर्ण करणे आवश्यक असते.
नोंद: सोल्जर क्लर्क (Soldier Clerk) श्रेणीतील उमेदवारांसाठी १ माईल धाव आणि पुल-अप्स या फक्त पात्रता चाचण्या आहेत — त्यासाठी कोणतेही गुण दिले जात नाहीत.
ही संपूर्ण शारीरिक चाचणी उमेदवाराच्या ताकदी, स्टॅमिना आणि शारीरिक फिटनेसचे अचूक मूल्यमापन करते.
Territorial Army लेखी परीक्षा (Written Exam):
शारीरिक चाचणी (Physical Test) आणि वैद्यकीय तपासणी (Medical Test) यशस्वीरीत्या पार केल्यानंतर उमेदवारांना द्विभाषिक लेखी परीक्षा (English-Hindi) द्यावी लागते. ही परीक्षा उमेदवाराच्या सामान्य ज्ञान, विज्ञान, गणित व संगणक विषयातील मूलभूत समज तपासण्यासाठी घेतली जाते.
परीक्षेत निगेटिव्ह मार्किंग प्रणाली लागू आहे — प्रत्येक बरोबर उत्तरासाठी 2 गुण दिले जातात, तर प्रत्येक चुकीच्या उत्तरासाठी 1 गुण वजा केला जातो. त्यामुळे उमेदवारांनी उत्तर देताना काळजीपूर्वक विचार करून योग्य पर्याय निवडावा.
(1) Soldier GD आणि Tradesman – 10वी उत्तीर्ण उमेदवारांसाठी:
- सामान्य ज्ञान (General Knowledge): 20 प्रश्न – 40 गुण
- सामान्य विज्ञान (General Science): 15 प्रश्न – 30 गुण
- गणित (Mathematics): 15 प्रश्न – 30 गुण
- एकूण गुण: 100
- उत्तीर्ण होण्यासाठी किमान 32 गुण आवश्यक आहेत.
(2) Soldier Tradesman – 8वी उत्तीर्ण उमेदवारांसाठी:
- सामान्य ज्ञान (General Knowledge): 20 प्रश्न – 40 गुण
- सामान्य विज्ञान (General Science): 15 प्रश्न – 30 गुण
- गणित (Mathematics): 15 प्रश्न – 30 गुण
- एकूण गुण: 100
- किमान 32 गुण मिळवणे आवश्यक आहे.
(3) Soldier Clerk – 12वी उत्तीर्ण उमेदवारांसाठी:
- सामान्य ज्ञान (General Knowledge): 5 प्रश्न – 10 गुण
- सामान्य विज्ञान (General Science): 5 प्रश्न – 10 गुण
- गणित (Mathematics): 10 प्रश्न – 20 गुण
- संगणक शास्त्र (Computer Science): 5 प्रश्न – 10 गुण
- एकूण गुण: 50
- उत्तीर्णतेसाठी किमान 40 गुण आवश्यक आहेत.
ही लेखी परीक्षा उमेदवाराच्या मानसिक तयारी, विषयज्ञान आणि शिस्तबद्ध विचारसरणीची कसोटी असते. परीक्षेत उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना अंतिम निवड यादीत स्थान मिळते.
Territorial Army भरतीसाठी आवश्यक कागदपत्रे:
टेरिटोरियल आर्मी (Territorial Army ) भरती प्रक्रियेत उमेदवारांना स्वतःची ओळख, पात्रता आणि पात्रतेची पडताळणी सिद्ध करण्यासाठी काही आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतात. या कागदपत्रांमध्ये खालील प्रमाणपत्रांचा समावेश आहे —
1️⃣ Domicile Certificate (रहिवासी प्रमाणपत्र): उमेदवाराचा कायमचा पत्ता आणि राहण्याचे राज्य सिद्ध करण्यासाठी आवश्यक.
2️⃣ Caste Certificate (जात प्रमाणपत्र): अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, इतर मागासवर्गीय किंवा आर्थिक दुर्बल घटकांमध्ये आरक्षणासाठी पात्रता दर्शविण्यासाठी आवश्यक.
3️⃣ Religion Certificate (धर्म प्रमाणपत्र): उमेदवाराचा धार्मिक आधार अधिकृतरीत्या नोंदविण्यासाठी आवश्यक.
4️⃣ Character Certificate (चरित्र प्रमाणपत्र): उमेदवाराच्या वर्तन आणि प्रामाणिकतेचा पुरावा म्हणून आवश्यक, साधारणपणे हे प्रमाणपत्र शाळा, महाविद्यालय किंवा स्थानिक पोलीस ठाण्याकडून दिले जाते.
5️⃣ Marital Certificate (वैवाहिक स्थितीचे प्रमाणपत्र): विवाहित अथवा अविवाहित असल्याचे प्रमाण देण्यासाठी आवश्यक.
6️⃣ Relationship Certificate (नातेसंबंध प्रमाणपत्र): जर उमेदवार सैनिकांच्या कुटुंबातील असेल (उदा. एक्स-सर्व्हिसमॅनचा मुलगा), तर त्या नात्याचा पुरावा देण्यासाठी हे प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
7️⃣ Sports Certificate (क्रीडा प्रमाणपत्र): राष्ट्रीय किंवा राज्यस्तरीय क्रीडा स्पर्धांमध्ये सहभाग अथवा पदक जिंकलेल्या उमेदवारांना प्राधान्य देण्यासाठी आवश्यक.
8️⃣ PAN Card आणि Aadhaar Card: हे दोन्ही कागदपत्रे अनिवार्य (Compulsory) असून ओळख आणि आर्थिक व्यवहाराच्या पडताळणीसाठी आवश्यक आहेत.
तसेच, उमेदवाराने 20 पासपोर्ट साईझ फोटो — पांढऱ्या पार्श्वभूमीवर, व्यवस्थित केस कट आणि स्वच्छ दाढीसह — सादर करणे आवश्यक आहे. हे फोटो विविध टप्प्यांवर, जसे की नोंदणी, शारीरिक चाचणी, वैद्यकीय तपासणी आणि दस्तऐवज पडताळणी यासाठी वापरले जातात.
ही सर्व कागदपत्रे मूळ तसेच झेरॉक्स प्रती स्वरूपात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे, कारण भरती प्रक्रियेदरम्यान कोणत्याही टप्प्यावर त्यांची मागणी केली जाऊ शकते.
ही संपूर्ण माहिती लक्षात घेऊन पात्र उमेदवारांनी लवकरात लवकर अर्ज करणे गरजेचे आहे.
अधिकृत वेबसाईटसाठी येथे क्लिक करा.
ऑनलाईन अर्जासाठी येथे क्लिक करा.
आमचे अन्य ब्लॉग पोस्ट :
